Terugblik op de Algemene vergadering van 21 oktober
Op 21 oktober ging in Brussel onze jaarlijkse algemene vergadering door. Traditiegetrouw werd dit gecombineerd met een vormingsmoment, dit keer rond de vraag : volstaat de geïnformeerde toestemming van de patiënt om de zwijgplicht te doorbreken ?
Martine Vermeylen, Hilde Descamps, Frank Van den Bulke en Stef Joos hadden het over de verschillende terreinen waar deze vraag aan bod is gekomen, gevolgd door een geanimeerd debat waarin verheldering kwam over die moeilijke balans tussen het respect voor de vertrouwensrelatie en de zwijgplicht, het respect voor de inspraak van de patiënt, het belang van goede samenwerking en het rekening houden met de steeds evoluerende wetgeving.
Het was hartverwarmend om te merken hoe vele psychologen bekommerd zijn om deze thema’s en zich kritisch maar constructief opstellen hiertegenover. Dank aan alle aanwezigen ! Wordt ongetwijfeld vervolgd !
Webinar beroepsgeheim – 8 februari 2024
Veel mensen berichtten ons dat ze niet aanwezig konden zijn op de algemene vergadering, maar toch graag geïnformeerd worden over het beroepsgeheim en de wetgeving terzake. In het nakaarten op de vergadering werd daarom besloten om een webinar te organiseren over het beroepsgeheim van de psycholoog.
Loes Salomez (tot voor kort juriste bij de psychologencommissie en momenteel zaakvoerder van ‘Psylegal’) zal stilstaan bij de verschillende wettelijke egels die meespelen bij het delen van gegevens en ons beroepsgeheim.
Voor leden is deelname gratis.
Voor niet-leden is deelnemen mogelijk aan 5 euro.
Indien interesse: blokkeer het al in je agenda !
Inschrijven kan via: info@uppsy-bupsy.be
Niet-leden kunnen inschrijven en betalen via de website: https://uppsy-bupsy.be/nl/
Hernieuwing Federale Raad Geestelijke Gezondheidszorgberoepen
De Federale Raad voor de Geestelijke Gezondheidszorgberoepen (FRGGZB) werd opgericht in het verlengde van de wet van 2016, die tezelfdertijd de klinisch psycholoog als een gezondheidszorgberoep definieerde. De FRGGZB heeft als doel de minister te adviseren over vragen inzake erkenning en uitoefening van de beroepen in de geestelijke gezondheidszorg, en is samengesteld uit psychologen, artsen en orthopedagogen, zowel Franstalig en Nederlandstalig.
Via de FRGGZB kunnen beroepsverenigingen hun stem laten horen in de huidige debatten, zoals dat onlangs nog gebeurde in verband met het EPD.
Eind 2023 loopt het mandaat van de huidige vertegenwoordigers binnen de Federale Raad voor de Geestelijke Gezondheidszorgberoepen ten einde. UPPsy-BUPsy had al een hele tijd geleden een aanvraag ingediend om opnieuw erkend te worden als representatieve vereniging. Recent kregen we de bevestiging van die erkenning, en kunnen we onze kandidaten voorstellen . Voor de Nederlandstaligen wordt dat Frank Van den Bulke met als plaatsvervanger Eline Coppens ; voor de Franstaligen zijn we nog op zoek naar kandidaten.
Gesuperviseerde stage voor klinisch psychologen
Een van de vragen waarover het FRGGZB advies uitbracht, is de gesuperviseerde stage voor klinisch psychologen, gesuperviseerde professionele praktijk (GPP) genoemd. De organisatie van deze GPP loopt duidelijk niet van een leien dakje. Waar in 2019 reeds beslist werd dat de erkenning als klinisch psycholoog verstrekt kon worden na het doorlopen van een klinische stage, blijven vele studenten vandaag hopeloos op zoek naar een stageplaats.
Ondertussen hebben studenten klinische psychologie en orthopedagogie een open brief geschreven naar minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke. De vele vertragingen in de uitrol van de GPP en het gebrek aan communicatie hierover leidden bij heel wat studenten tot terechte frustratie. Ook Uppsy-Bupsy kreeg hierrond, van studenten en collega’s, heel wat bezorgde vragen.
Voor de studenten was het onbegrijpelijk dat zij rond de jaarwisseling nog steeds niet wisten hoe een en ander georganiseerd zou worden (terwijl ze in juni/juli afstuderen). Bovendien stelden zij zich ernstige vragen bij de manier waarop een en ander, snel snel, zou geregeld worden rekening houdend met het risico dat door een en ander snel snel te regelen de kwaliteit niet gegarandeerd zou kunnen worden.
Dezelfde vragen leefden binnen het bestuur van Uppsy-Bupsy. Wij legden ze dan ook voor aan het kabinet van de minister (die niet reageerde) en aan verschillende andere kabinetten (die wel reageerden en onze bezorgdheid leken te delen). We legden ook onze eigen verwachtingen voor:
– wij blijven ijveren voor een GPP in contexten waar multidisciplinair werken voorop staat.
– wij blijven ijveren voor voldoende kwaliteitsgaranties: zowel de begeleiders als de stageplaatsen moeten garant kunnen staan voor een stagejaar waarin jonge collega’s voldoende leermogelijkheden krijgen. Ervaring is daarin, zowel voor de stage-supervisor als voor de stageplaatsen, cruciaal.
– wij blijven de regering en de minister uitdagen zeer concreet te maken hoe de jonge collega’s vergoed moeten worden tijdens hun GPP. Niet alleen omdat de minister zelf steeds sprak van een “betaald jaar”. Maar ook om te voorkomen dat het aanbieden van een GPP-jaar voor sommige praktijken en organisaties eigenlijk een verdienmodel wordt.
– wij blijven ijveren voor een uitrol op een moment dat de minister kan garanderen dat er voldoende plaatsen zijn waar studenten hun GPP kunnen voltooien.
Geconfronteerd met de petitie wist de minister in de media te melden dat er “meer dan voldoende stageplaatsen gevonden zijn” en dat er geen reden is een en ander uit te stellen en dat hij, zeer binnenkort, meer info zou kunnen delen.
De realiteit is echter dat er wel een voorstel is dat door de minister uitgewerkt werd
– waarin bv. gesteld wordt dat iemand met drie jaar ervaring een professionele stage zou kunnen begeleiden (terwijl de meeste universiteiten voor een ‘gewone stage’ minstens vijf jaar ervaring vragen).
– waarin de oorspronkelijk als zo belangrijke gepresenteerde “multidisciplinaire werking” verlaten wordt
– waarin de oprichting van een orgaan aangekondigd wordt dat de erkenning van stageplaatsen en stagemeesters zou regelen (volgens de andere kabinetten een manier om zowat elke aanvraag een stageplaats aan te bieden te valideren).
Bovendien is hierover nog geen akkoord binnen de regering en zal het voorstel ook nog de Raad van State moeten passeren.
Verder valt op dat in het voorstel van de minister niet verduidelijkt wordt hoe de “professionele stage” zou ‘betaald kunnen worden’ laat staan hoe de “stagebegeleider” zou vergoed worden voor zijn rol in de opleiding.
Conventie psychologische zorg voor iedereen
Drie jaar geleden werden we verrast door het nieuws over een RIZIV-conventie psychologische zorg voor iedereen, waarin een beperkt aantal psychologen zou kunnen instappen. Waar de aanvankelijke conventie manifest enkele voorwaarden stelden die ingingen tegen onze deontologische code, werd een en ander bijgesteld nadat onze vereniging, samen met APPELpsy, KLIPsy en APPPsy naar de Raad van State is gestapt. De procedure daar loopt nog steeds ; uitspraak wordt verwacht begin volgend jaar.
Ondertussen is de conventie uitgerold, met heel veel variatie in de manier waarop dat gebeurde. Vele psychologen zijn meegestapt in de conventie vanuit een bekommernis om hun cliënten de mogelijkheid te kunnen bieden tot psychologische zorg of psychotherapie. Doordat de doelstelling wat betreft deelname van de psychologen aanvankelijk niet werd behaald, zijn de criteria om in te stappen bovendien stevig verruimd. Veel cliënten die voordien al in therapie waren, kregen hiervoor nu financiële ondersteuning of konden zich een hogere frequentie van sessies veroorloven. Voor onze cliënten een goede zaak.
Eigenaardig genoeg vertaalt deze verruiming zich niet in de communicatie over de Conventie. Integendeel, men houdt vast aan de visie dat er vooral preventief wordt gewerkt.
Stef Joos analyseerde de studie van Prof. Bruffaers, waarin de coventie werd geëvalueerd. Onze veronderstellingen blijken ruimschoots ondersteund door de cijfers. Kort samengevat kwam hij tot de volgende conclusies :
– het preventieve aspect van de conventie werd nauwelijks waargemaakt.
– de klinische outcome is mager.
– er zijn geen aanwijzingen dat er binnen de conventie meer samengewerkt wordt dan er buiten.
– of de conventie psychologische zorg echt ontsloot, blijft een vraag
– de instrumenten, eigen aan de conventie, zoals ‘het functioneel bilan’ stoten op weerstand en worden ‘pro forma’ gebruikt.
Er blijven andere pijnpunten voor deze conventie :
– De vraag blijft zich stellen naar wetenschappelijke evidentie inzake het effect van dergelijke initiatieven op de preventie van psychische problematiek.
– De beperkingen wat betreft aantal psychologen dat kan instappen en aantal sessies die kunnen vergoed worden leiden tot ethische vragen in de beroepsgroep.
Ondertussen is een hernieuwing van de conventie op komst waarin wordt vastgehouden aan dezelfde visie. We houden jullie hierover op de hoogte.
Brief parlementsleden inzake het EPD
De kwaliteitswet voorziet dat klinisch psychologen een elektronisch dossier moeten gebruiken. De precieze modaliteiten hiervan zouden worden gespecifieerd door een KB. Ondertussen heeft de minister hierover advies gevraagd en gekregen van de FRGGZB.
Vele psychologen blijven zich terecht zorgen maken over het elektronisch registreren van de heel subjectieve informatie die binnen psychologische consultaties wordt besproken, en de effecten hiervan op het vertrouwen in onze beroepsgroep. Met de nieuwe verkiezingen in zicht is het onduidelijk in welke mate zal rekening gehouden met dat zeer genuanceerde advies, en wie zich hierover zal buigen. Daarom hebben de verschillende verenigingen die samen zetelen in het Comité voor Vigilantie, een brief gericht naar alle parlementsleden waarin ze deze vraag opnieuw op de agenda zetten.
Franstalige versie