DE CONVENTIE EN DE DEONTOLOGISCHE CODE RESPECTEREN : EEN OPROEP.
Stef Joos
co-voorzitter Uppsy-Bupsy
Nu de conventie zich ‘uitrolt’ denk ik dat het belangrijk is, voor onze leden en betrokkenen, aandacht te vragen voor enkele bekommernissen.
HET GEDEELD BEROEPSGEHEIM RESPECTEREN
Onze code stipuleert dat we informatie mogen delen over gegevens betreffende psychologische zorg als voldaan is aan de volgende voorwaarden :
– het delen van informatie kan alleen met hulpverleners die, door de cliënt, betrokken worden op dezelfde klachten als degenen die de cliënt bij de psycholoog brachten.
– het delen kan alleen als het “noodzakelijk is om kwaliteitsvolle zorg” te bieden.
– het delen van info kan alleen als de patiënt, goed geïnformeerd over de voor- en nadelen, daarmee instemt.
In veel netwerken wordt aan geconventioneerde psychologen gevraagd de patiënt, bij aanvang van de begeleiding, een document te laten tekenen dat de psycholoog (al of niet) toelaat informatie te delen met andere hulpverleners.
Ik wil graag herhalen dat, volgens ons, het akkoord van de cliënt niet voldoende is om het gedeeld beroepsgeheim in te zetten.
Zeker in het licht van de actualiteit waarin cliënten die psychologen bezochten in problemen komen eens ze een bijvoorbeeld een hospitalisatieverzekering of een schuld-saldo-verzekering willen afsluiten, lijkt het me erg belangrijk waakzaam te blijven en niet zomaar gegevens te delen die mogelijks in medische dossiers (die allesbehalve veilig blijken) terechtkomen.
Mogelijks is het zelfs belangrijk, om over “informed consent” te kunnen spreken, cliënten ook te informeren over deze gerapporteerde problemen.
Onze beroepsvereniging roept, net als de psychologencommissie, haar leden én alle geconventioneerde psychologen op elke vraag info te delen te toetsen aan de deontologische code die onze cliënten beschermt.
DE UITGANGSPUNTEN VAN DE CONVENTIE RESPECTEREN
De conventie is bedoeld voor eerstelijnspsychologische zorg. Vanuit dit uitgangspunt is het uitdrukkelijk de bedoeling slechts mensen te includeren die op de voorziene 8 (ELP) dan wel 20 (GZ) te helpen zijn.
We horen dat in meerdere groepspraktijken het ‘terugbetalingssysteem’ gebruikt wordt om alle cliënten een ‘aantal goedkopere sessies’ te kunnen aanbieden binnen langer durende processen. Dat wordt dan laconiek verantwoord met quotes als “beter iets dan niets terugbetaald” en /of “alle kleine beetjes helpen” (sic).
Vanzelfsprekend is dat erg goed te begrijpen ; welke psycholoog misgunt zijn cliënten de kans, al is het voor beperkte tijd, aan een erg voordelig tarief te consulteren ?
Tegelijkertijd zal deze ‘gulheid’ zich uiteindelijk tegen de cliënten (in het algemeen) keren.
Door de conventie uit te hollen, door ze op een andere manier in te zetten dan oorspronkelijk bedoeld, dreigt de ‘evaluatie’ van deze conventie immers een maat voor niks te worden.
Hoe kan een overheid overtuigd worden van het feit dat het niet erg productief is (zoals in het artikel van professor Patrick Luyten verduidelijkt werd) om het aantal sessies te begrenzen, als we cliënten includeren waarvoor de conventie niet bedoeld was ?
Hoe zullen we ooit kunnen betogen dat het erg lastig is in te schatten is om te bepalen wie bijvoorbeeld binnen 8 sessies te helpen is als we zelfs niet de moeite doen ons aanbod te reserveren voor de cliënten waar de conventie voor bedoeld is ?
Ik refereer in deze context graag aan het boek “de liberale strafstaat” van Bleri Leshi waarin hij haarfijn uitlegt hoe de overheid, keer op keer, de indruk krijgt dat het door hen uitgetekende beleid werkt. Dat dat beleid alleen lijkt te werken, en dus niet bijgestuurd wordt, komt, stelt Bléri Leshi, omdat hulpverleners de neiging hebben, in een poging de kwetsbare mensen waar ze voor zorgen te beschermen, het beleid creatief aan te passen (te omzeilen) aan de reële noden van mensen. Hij zegt hieromtrent behoorlijk scherp : “ik ben ontgoocheld in onze politici, maar even goed in ons, de hulpverleners. We verzetten ons niet… We ondergaan”.
Uppsy-Bupsy roept geconventioneerde psychologen dan ook op de conventie, en hun engagement tegenover het netwerk waarmee ze een contract aangingen, te respecteren en slechts mensen te includeren waarvan verwacht kan worden dat ze in 8 dan wel 20 sessies te helpen zijn.